Letonyalı insan hakları savunucusu Ieva Raubiško, mültecilere insani yardım sağladığı için iki yıl hapis cezasıyla karşı karşıya. Avrupa genelinde mülteci hakları savunucularına yönelik artan baskıların bir örneği olan bu dava, Letonya sınırında yaşanan ihlallere dikkat çekiyor.
Letonyalı İnsan Hakları Savunucusu Ieva Raubiško'nun Mahkeme Kararı Bekleniyor
Letonyalı insan hakları savunucusu Ieva Raubiško, 31 Ekim Perşembe günü, Belarus sınırında mültecilere yardım ettiği gerekçesiyle hapis cezası alıp almayacağını öğrenecek. Raubiško’nun davası, son yıllarda Avrupa'da mültecilere yardım eden insan hakları savunucularına karşı açılan davaların endişe verici örneklerinden biri olarak öne çıkıyor.
Mültecilere Yardım Suçlaması: “Sınırı Yasadışı Geçişe Yardım”
Raubiško’ya yöneltilen suçlama, "bir grup insanın devlet sınırını kasten yasadışı şekilde geçmesini organize etmek" olarak belirtiliyor. Ancak dava, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Letonya hükümetine, sınır dışı edilme riski altındaki bu beş mülteciye temel insani yardım sağlanması emrini uygulama çabalarına dayanıyor. Mahkeme kararına göre mültecilerin yiyecek, su, giyecek, tıbbi bakım ve geçici barınma ihtiyaçları karşılanmalıydı.
Ieva Raubiško ve bir diğer aktivist Egils Grasmanis, mahkeme kararının uygulanıp uygulanmadığını kontrol etmek için sınır bölgesine gittiklerinde sınır güvenlik görevlileri tarafından gözaltına alındı ve sorgulandı. Grasmanis hakkındaki suçlamalar düşürülse de Raubiško’nun yargılanması devam ediyor. Sosyal antropoloji eğitimi alan Raubiško, Letonya merkezli "Gribu palīdzēt bēgļiem" (Mültecilere Yardım Etmek İstiyorum) adlı sivil toplum kuruluşuyla çalışıyor.
Sığınmacının Tanıklığı: İnsani Yardım Suç Mu?
Raubiško'nun yardım ettiği Suriyeli bir sığınmacı, mahkemede defalarca Belarus ve Letonya sınırları arasında itildiklerini ve yerel aktivistlerden yardım talep ettiklerini ifade etti. Sığınmacı, Raubiško’nun kendilerine sınırı geçme konusunda talimat vermediğini, yalnızca hayatta kalabilmeleri için yardım ettiğini belirtti.
Raubiško mahkemede yaptığı savunmada, "Yaptığım tek şey, bu grubun hayatta kalmasını sağlamaktı," diyerek sınırdaki zor koşulları anlattı. Özellikle kış aylarında soğuk nedeniyle ölümler ve donma sonucu uzuv kayıpları yaşandığını vurguladı.
Avrupa’da Mülteci Savunucularına Yönelik Artan Baskılar
Raubiško’nun davası, Belarus sınırında mültecilere yardım eden insan hakları savunucularına karşı Polonya ve Litvanya gibi ülkelerde yürütülen baskıcı taktiklerle paralellik gösteriyor. 2022'de "Human Rights First" tarafından ödüllendirilen Polonya merkezli "Grupa Granica" gibi ağlar, Belarus’tan gelen mültecilere temel insani ihtiyaçlarını karşılamada yardım etmeye çalışırken baskı altında kalıyor.
Son üç yılda Belarus üzerinden Polonya, Letonya ve Litvanya’ya ulaşmaya çalışan binlerce mülteci, çoğunlukla Orta Doğu ve Afrika’dan gelen çatışma mağdurlarından oluşuyor. Özellikle kadın ve küçük çocukların bulunduğu bu mülteciler, Belarus hükümetinin onları AB sınırlarına götüreceği vaadiyle sınır bölgesine yönlendiriliyor.
Raubiško Davası ve Uluslararası Destek
Ieva Raubiško’nun davası, uluslararası sivil toplum örgütlerinin yanı sıra Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri ve Birleşmiş Milletler Özel Raportörleri tarafından da destekleniyor. Bu kuruluşlar, Letonya yetkililerine yönelik açıklamalarında, soruşturmanın yalnızca sığınmacılara yönelik insan hakları ihlallerini önlemek amacıyla yapılan dayanışma faaliyetleri nedeniyle başlatılmış gibi göründüğünü belirtti.
Raubiško, perşembe günü verilecek kararı endişeyle beklerken, olası bir iki yıllık hapis cezasıyla karşı karşıya. "Bu dava sadece benimle ilgili değil, savunmasız insanlara yardım etmek isteyen birçok kişiye de bir mesaj," diyor Raubiško. Letonya mahkemesinin bir insanın hayatını kurtarmak için yardım eden birini hapse atıp atmayacağına dair gözler bu karara çevrilmiş durumda.
Yorumlar
Yorum Gönder